Бўлимлар
| Атама номи | Атама |
|---|---|
| Амир ул Ҳаж | АМИР ул ҲАЖ, Амирал-Ҳаж - ҳаж бошлиғи, ҳожилар карвони раҳбари. Ҳаж зиёратига келувчиларга раҳбарлик қилиш одатини Муҳаммад (сав) белгилаб берганлар. Пайғамбар (сав) 631 й. Абу Бакр Сиддиққа Мадинадан Маккага борувчи карвонга ҳаж амири сифатида бошчилик қилишни, унга ғайридинлар қўшилиб қолмасл... |
| Аммор ибн Ёсир | АММОР ибн ЁСИР, тўлиқ исми Абул Яқзон Аммор ибн Ёсир ибн Омир ал-Киноний (565- 657) - саҳоба, исломга биринчи бўлиб кирганлардан бири. Ўткир фикрли ва жасоратли киши бўлган. Мадинага ҳижрат қилган. Бадр, Ухуд, Хандақ жангларида қатнашган. У исломда биринчи бўлиб масжид курган кишидир, у ўз масжидини... |
| Амр ибн Убайд | АМР ибн УБАЙД (699-761) - муътазилийлар оқими асосчиларидан бири. Балхда туғилган. Отаси билан Басрага кўчиб бориб, Ҳасан ал-Басрийдан таълим олган. Баъзи ўрта аср илоҳиётчилари исломдан муътазилийлар оқимининг ажралиб чиқишига Восил ибн Ато эмас, балки А.и.У. сабабчи деб ҳисоблайдилар. Аслида эса,... |
| Анас ибн Молик | АНАС ибн МОЛИК, тўлиқ исми Анас ибн Молик ибн ан-Назр ан-Нажжорий ал-Хазражий алАнсорий, куняси Абу Сумома (610, Мадина - 712, Басра) - ансорлардан ва ашоби киромнинг фақиҳларидан бири. Ҳижратнинг ибтидосидан эътиборан ўн йил Расули Акрам(сав)нинг хизматида бўлиши билан шуҳрат топган. 2630 ҳадис рив... |
| Анбар Биби Мақбараси | АНБАР БИБИ МАҚБАРАСИ - Занги ота мажмуаси таркибидаги мақбара. Тошкент яқинидаги Занги ота қишлоғида барпо этилган (15-а. бошларида). Занги ота мақбараси қатори бу ёдгорлик ҳам Амир Темур замонаси меъморлик анъанасининг ёрқин намунасидир. Ривоятларга қараганда, мақбара Занги отанинг хотини Анба... |
| Анбар Она | АНБАР ОНА, Амбар она- халқ оғзаки ижоди ва ислом анъаналарида аёллар машғулотининг ҳомийси, пири. Ривоятларга кўра, у даставвал шайх Ҳаким отанинг завжаси бўлган, у вафот этгач, Занги отага турмушга чиққан. А.о. ҳақида ҳосилдорлик маъбудалари, жумладан Авестодаги Анахита маъбудасига ўхшатиб баён эти... |
| Анжирфағнавий | АНЖИРФАҒНАВИЙ Маҳмуд [12-а. охири, Вобкент туманидаги Анжир Фағнав (ҳоз. Анжирбоғ) қишлоғи - 1286] - хожагон-нақшбандия силсиласининг йирик намояндаси, бухоролик етти пирнинг учинчиси. Хожа Ориф Моҳитобон - Ревгарийдан таҳсил олиб, унинг вафотидан сўнг хожагонлик силсиласини бошқарган. "Си... |
| Ансорий Боязид | АНСОРИЙ Боязид ибн Абдуллоҳ (1525-1572) - Афғонистондаги равшанийлар диний оқими асосчиси, сохта пайғамбар. Ўзбеклар орасида Бобо Равшан номи билан маълум бўлган. Ёшлигида савдо-сотиқ ишлари билан шуғулланиб кўп шаҳарларга борган. Тасаввуф ҳамда исмоилийлар таъсирида бўлган. Фиқҳ илми асосларин... |
| Ансорий aл-Ҳаравий | АНСОРИЙ ал-ҲАРАВИЙ, Абу Исмоил Абдуллоҳ ибн Муҳаммад (1006-1089) - машҳур сўфий-ҳанбалий. Ҳиротда туғилган. Отаси сўфийлардан бўлиб, ўғлини ҳам тасаввуф йўлига бошлаган. Тўққиз ёшида Абдуллоҳ ҳиротлик етакчи шофиъийлар раҳбарлигида ҳадис ва тафсирдан сабоқ олган. Улар жумласига Мансур ал-Аздий (1018... |
| Ансорлар | АНСОРЛАР (араб. - ёрдамчилар, сафдошлар) - Муҳаммад (сав) саҳобалари бир табақасининг номи. 622 й. Маккадан Мадинага кўчиб борган мусулмонлар (муҳожирлар)га ва Муҳаммад (сав)га ёрдам берган ҳамда ислом динини қабул қилган мадиналик Авс ва Ҳазраж қабилаларининг аъзолари. А. муҳожирлар билан бирга илк... |
| Анқо | АНҚО - қадимий шарқ халқлари мифологиясига кўра, Аллоҳ томонидан ҳар томонлама мукаммал қилиб яратилган афсонавий қушнинг номи. Баъзи ривоятларда кўрсатилишича, А. тамомила йўқолиб кетган эмас, лекин жуда кам учрайди. Ислом анъанасида А. афсонавий қуш - Семурғ билан айнанлаштирилади, ривоят, эр... |
| Арслонбоб | АРСЛОНБОБ (тахм. 11-а.) - туркистонлик машҳур сўфий. А.нинг ҳаёти, сўфийлик фаолияти ҳақидаги маълумотлар насабнома (шажара)ларда ва қўлёзма манбаларда қисқа берилган. Аҳмад Яссавийнинг биринчи маънавий устози бўлган. Ёш Аҳмад унинг раҳбарлигида суфиштик тариқатининг мураккаб амалий ва назарий билим... |
| АРШ | АРШ, Арши аъло (араб. тахт) - буюк тахт. Ақоид илми уламолари фикри, оят ҳамда ҳадисларга кўра, А. оёқлари бор тахт бўлиб, уни фаришталар кўтариб туради. У худди олам устидаги куббага ўхшаш. У махлуқотларнинг шифтидир. Аллоҳ таолонинг А.га эҳтиёжи йўқ, балки уни Ўзи билган ҳикмат учун яратгандир. А.... |
| Асмо бинт Абу Бакр | АСМО бинт АБУ БАКР (тахм. 592-692, Макка) - саҳоба, Абу Бакр Сиддиқнинг қизи. Муҳаммад (сав) завжаси Оишанинг ота бир, она бошқа опаси. Ашараи мубашшарадан бири - аз-Зубайр ибн Аввомнинг завжаси. Ўғли -Абдуллоҳ ибн аз-Зубайр Ҳажжож ибн Юсуф томонидан ўлдирилгач (692), ниҳоятда қайғуриб, кўзи ож... |
| Ашоб ал-Каҳф | АШОБ ал-КАҲФ, Ашоби каҳф (араб. "ғор эгалари", "ғор одамлари") - ўз замонлари подшоҳи Дақёнус (император Детсий) зулмидан қочиб, Роббиларига бўлган имонларини сақлаш мақсадида ғорга кириб яширинган ва Аллоҳ таолонинг иродаси, илоҳий мўжиза билан кўп йиллар ухлатиб қўйилган ёш йигитлар ва уларнинг ит... |