Бўлимлар
| Атама номи | Атама |
|---|---|
| Ҳадис тўпламлари | Ҳадис тўпламлари - ҳадисга доир китоб турлари. Аҳли ҳадис истилоҳига кўра, ақоидга тааллукди бўлган ҳадислар "Илми тавҳид ва сифат"; ҳукмга далолат қилувчи ҳадислар "Сунан"; илми сулук ва зуҳдга оидлари "Риқоқ"; ейиш, ичиш ва кийиниш, ўтириш, туриш ва сафар... одоблариг... |
| Ҳадиси Қудсий | Ҳадиси Қудсий - маъноси Аллоҳ таолоники бўлиб, айтилиши Расулуллоҳ (сав)дан бўлган ҳадислар. Шунингдек, "Ҳадиси Раббоний", "Ҳадиси илоҳий" деб ҳам айтилади. Уни Аллоҳ таоло ўз набийсига илҳом бериш, тушида кўрсатиб билдириш орқали хабар беради, Пайғамбар (ас) эса, бунинг маъноси... |
| Ҳазрат Хизр масжиди | Ҳазрат Хизр масжиди - Самарқанддаги меъморий ёдгорлик. Шаҳарнинг энг қад. масжвди шу ерда курилган. Хизр (ас) номидан олинган. Масжиднинг ҳоз. биноси 19-а. ўрталарида қад. бино пойдевори устида бунёд қилинган. Тик зинапоядан дарвозахонага чиқиб, чап томондаги равокдан пешайвонга ўтилади. Бинонинг ши... |
| Ҳазрати Имом масжиди | Ҳазрати Имом масжиди - Ҳастимом - Тошкентдаги меъморий ёдгорлик. Мажмуа курилишига имом Абу Бакр Муҳаммад ибн Али ибн Исмоил ал-Қаффол аш-Шоший (904- 976)нинг қабри асос бўлган (қ. Қаффол Шоший). Қабр ва унинг атрофида вужудга келган қабристон ҳамда меъморий ёдгорликлар мажмуаси (Кайковус боғи билан... |
| Ҳазрати Имом мақбараси | Ҳазрати Имом мақбараси - Шаҳрисабздаги меъморий ёдгорлик (14-а.). 1384 й. Амир Темур авлиё Муҳаммад Шайбонийнинг хокини келтириб Дор ус-саодатга, ўғли Жаҳонгар қабри олдига дафн эттирган, хоразмлик усталар баланд бино барпо этганлар. Муҳаммад Шайбоний ислом оламида "Ҳазрати имоми Бағдодий"... |
| Ҳайбар | Ҳайбар - Мадинадан шим.да жойлашган воҳа; мил. ав. 6-а.даёқ мавжуд бўлган. Мил. 7-а.да Ҳ. ҳосилдор, серсув, хурмозор ва далалари бўлган бир неча водийларда жойлашган. Аҳолиси яҳудий деҳқонлар ва яҳудийликни қабул қилган араблардан ташкил топган эди. Муҳаммад (сав) тахм. 1,5 минг кишилик қўшин билан... |
| Ҳайдария | Ҳайдария - (ҳайдарий) - ўрта асрларда ва янги даврда Эрон ва унга қўшни мамлакатларда мавжуд бўлган сўфийлик ва шиаликка мансуб уч гуруҳнинг умумий номи. 1. 12-а.нинг охирида Хуросонда пайдо бўлган ва асосчиси - шайх Қутбиддин Ҳайдар Завўий (1221 й. в.э., Завода дафн этилган, у Турбати Ҳайдарий деб... |
| Ҳакам | Ҳакам - ("донишманд") - одатий ҳуқуқ билимдони. Унга худди судядек турли ҳуқуқий масалаларни ечиш учун мурожаат қилишган. Жоҳилият даврида Арабистонда Ҳ. қабила бошлиғи (шайх) лашкарбоши (қоид) ва башоратчи (коҳин) қаторида қабила раҳбариятига кирган. Исломнинг дастлабки ўн йилликларида ун... |
| Ҳаллож | Ҳаллож - Ҳусайн ибн Мансур (858-922) -тасаввуфдаги ўта сўл оқимнинг йирик вакили. Роявий жиҳатдан қарматларга яқин бўлган. Тур, Байда, Басра, Бағдод шаҳарларида билим олган. Мусулмонларнинг айрим одатларига ва шариатнинг баъзи қоидаларига зид фикрлар айтган. Исломнинг Аллоҳ тўғрисидаги яккахудолик а... |
| Ҳамадоний Юсуф | Ҳамадоний Юсуф - (1048, Ҳамадоннинг Бузанжирд қишлоғи - 1141, Афғонистоннинг Бомиён ш.) - тасаввуфнинг йирик намояндаси, машҳур олим. Бағдодда Абу Ишоқ Шерозийдан таҳсил олган. Исфаҳон, Самарқанд, Бухорода ўз билимини оширган. Тасаввуфни Абу Али Фарюмодий, Абдуллоҳ Жувайний ва Ҳасан Симнонийдан ўрга... |
| Ҳамъоил | Ҳамъоил - туморлар, мунчоқлар. Синонимлари хурз (кўплиги ахроз), ҳамайя, ҳафиз, уза, маъаза, нусха, тилсам ёхуд тиласм (юнончадан) ва б. Илоҳиётчилар доим Ҳ.дан фойдаланишни қоралаганлар, лекин халқ орасида у кенг тарқалган; Ҳ.ни одатда дарвиш ва дуохонлар тайёрлашган. Ҳ. варақача ёки ёзуви, белгила... |
| Ҳанафийлик | Ҳанафийлик - суннийликдаги диний-ҳуқуқ мазҳабларидан бири. Абу Ҳанифа асос солган. Ундан кейин Ҳ. мазҳаби қоидалари Абу Юсуф Ёқуб (795 й. в.э.), Муҳаммад аш- Шайбон (804 й. в.э.), Қудурий (1036 й. в.э.) ва б. асарларида ишлаб чиқилган. Бу мазҳаб тарафдорлари фиқҳнинг тўрт асосий манбаини эътироф эти... |
| Ҳанбалийлик | Ҳанбалийлик - суннийликдаги диний-ҳуқуқ мазҳабларидан бири. Аҳмад ибн Ҳанбал асос солган. Ҳ. ҳуқуқ тизими ўта торлиги, ҳар қандай кўринишдаги "янгилик"ка, диний масалаларда эркин фикр юритишга қаршилиги, шариат аҳкомларига риоя этишда қатъий туришлиги билан ажралиб туради. Ҳ. тарафдорлари... |
| Ҳаниф | Ҳаниф - (араб. - чинакам эътиқод қилувчи, тақводор) - ҳаққа мойил яккахудоликка эътиқод қилувчи тақводор одам. Мусулмонлар ривоятига кўра, исломгача Арабистонда қабила худоларига сиғинишни рад этган, зоҳид, яккахудога астойдил ишонган, лекин христианликка ҳам, яҳудийликка ҳам қўшилмаган ва Иброҳим (... |
| Ҳаром масжиди | Ҳаром масжиди - (араб. - муқаддас масжид) - Маккадаги Каъба ибодатхонаси ва у билан боғлиқ бўлган мажмуа. Қуръонда шу ном билан тилга олинган. Бу мажмуа қадимдан мавжуд бўлган, арабларда исломгача ҳам сиғиниладиган муқаддас жойлардан бири ҳисобланган. Юнон тарихчиси Птолемей асарларида 2-а.да Макка... |