Бўлимлар
| Атама номи | Атама |
|---|---|
| салаф | «Салаф» деганда, саҳобалар, тобеъиийлар ва дийнда уларнинг йўлидан борганлар кўзда тутилади. |
| иқрор | Араб тилида «иқрор» сўзи «қарор топиш», «собит бўлиш», «сокинлик» маъноларини билдиради. Иқрор орқали иқрор қилувчининг кўнгли қарор топади, сокин ва собит бўлади. Шаръий истилоҳда эса: Иқрор ўзида бировнинг ҳаққи борлиги тўғрисида хабар беришдир. Иқрор шариатда ҳукм чиқариш борасида ҳужжат ҳисоб... |
| даъво | «Даъво»ни бизда «даъвогарлик» деб ишлатиш одат бўлган. «Даъво» сўзи луғатда «дуо»–«чақириш» маъносини билдиради. Шариат истилоҳида эса: Бировда ўзининг ҳаққи борлиги тўғрисида хабар бериш даъводир. |
| сулҳ | «Сулҳ» сўзи луғатда орадаги низодан кейин «ярашиш», келишиш маъносини англатади. Шаръий истилоҳда эса: Сулҳ низони кўтарадиган шартномадир. Сулҳнинг шариатга киритилиши оят ва ҳадислар асосида бўлган. |
| таъзир | «Таъзир» ҳам шаръий жазо бўлса ҳам, ҳадд бўла олмайди. Чунки, у белгиланмаган бўлиб, қози томонидан белгиланиши кўзда тутилган. |
| ливота | Эркак киши билан эркак кишининг жинсий алоқада бўлиши «ливота» дейилади. |
| хамр | Араб тилида «хамр» сўзи «тўсиш», «беркитиш» маъноларини англатади. Тановул қилган кишининг ақлига таъсир этадиган, унинг ақлини тўсадиган, беркитадиган, бошқача айтганда, маст қиладиган ҳар бир нарсага «хамр» дейилади. |
| набийз | «Набийз» хурмо ёки майизни сувга солиб ивитганда ҳосил бўладиган хуштаъм, маст қилмовчи ичимликдир. Аммо набийз тайёрлашда хатога йўл қўйилса, ичимлик хамрга айланиб қолиши ҳам мумкин. |
| сариқа | Ўғириликни араблар «сариқа» дейдилар ва у луғатда «бир нарсани махфий равишда, эгасига билдирмасдан олиш» маъносини англатади. Шариатда эса: Мукаллаф шахснинг зарб қилинган ўн дирҳам миқдоридаги бировнинг макондаги ёки қўриқчиси бор, эҳтиётлаган ва шубҳасиз мулкини махфий равишда олиши ўғирликдир.... |
| мукаллаф | «Мукаллаф» деганда ақли расо, балоғатга етган шахс қасд қилинишини яхши биламиз. Баъзи бир таърифларда «мукаллаф» сўзининг ўрнига тўғридан-тўғри «оқил ва балоғатга етган шахс» деб кетилгани ҳам бор. «Мукаллаф» шариат ҳукмлари унга нисбатан таклиф... |
| Лаҳв олатлари | «Лаҳв олатлари» деганда мусийқа асбоблари ва шунга ўхшаш ўйин-кулгуга ишлатиладиган нарсалар кўзда тутилади. |
| қасос | Араб тилида «қасос» сўзи бировнинг қилган ишига ўхшаш иш қилишга айтилади. Хусусан, биров юриб ўтган йўлдан изма-из юриш, маъносини англатади. Қасдан одам ўлдирганни ҳам, ўзи қандай қилиб ўлдирган бўлса, шундай қилиб ўлдирилади. |
| ҳиққа | уч ёшли урғочи туя |
| жазуа | беш ёшли урғочи туя |
| бинти мухоз | бир ёшли урғочи туя |